Search Results for: tội phạm

Trong các quy định pháp luật hiện nay, khái niệm trẻ vị thành niên được đề cập rất nhiều. Nhưng không phải ai cũng hiểu đúng khái niệm trẻ vị thành niên. Vậy hãy cùng xuphat.com theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn vấn đề này nhé.

1. Trẻ vị thành niên là gì?

Về mặt xã hội, trẻ vị thành niên là người chưa đến độ tuổi được pháp luật coi là đủ khả năng để sử dụng quyền, làm nghĩa vụ và trách nhiệm. Tổ chức y tế thế giới (WHO) quy định lứa tuổi 10 – 19 tuổi là độ tuổi vị thành niên.

Khi đến độ tuổi vị thành niên, trẻ vị thành niên sẽ có thay đổi lớn về mặt tâm lý.

• Tính độc lập: Bắt đầu có xu hướng tách ra, ít phụ thuộc vào cha mẹ. Chuyển từ sinh hoạt gia đình sang sinh hoạt bạn bè, tín ngưỡng để đạt được sự độc lập. Đôi khi chống đối lại bố mẹ.
• Về nhân cách: Cố gắng khẳng định mình như một người lớn vì vậy có những hành vi bắt chước người lớn.
• Về tình cảm: Chuẩn bị cho mối quan hệ yêu đương (xuất hiện tình yêu bạn bè, khó phân biệt được đâu là tình yêu, đâu là bạn bè, dễ mộng mơ, khi đổ vỡ niềm tin thì dễ chán nản), học cách bộc lộ tình cảm và điều khiển cảm xúc, phát triển khả năng yêu và được yêu, tỏ thái độ thân mật trong quan hệ với người khác.
• Tính thích hợp: Những thông tin thu thập được từ cha mẹ, nhà trường, xã hội, bạn bè, người trung gian, các hoạt động văn hóa là cơ sở để tạo ra giá trị của bản thân, tạo niềm tự tin và cách ứng xử.
• Về trí tuệ: Trẻ vị thành niên thường thích lập luận, suy diễn nhìn sự vật theo quan điểm lý tưởng hóa. Giai đoạn phát triển đặc biệt này chịu ảnh hưởng rất mạnh mẽ của các điều kiện văn hóa, giáo dục, kinh tế của môi trường gia đình và xã hội đồng thời cũng là giai đoạn gây nhiều lo ngại cho các bậc cha mẹ và cho cộng đồng. Tuổi vị thành niên ở mỗi nền văn hóa có những đặc điểm riêng nhưng nói chung còn bộc lộ tính phụ thuộc, sự khủng hoảng về nhân cách và hoang mang về tâm lý như nhiều người đã nhận xét, các em đang muốn khám phá chính mình. Tuy trưởng thành về mặt cơ thể nhưng trẻ vị thành niên chưa hình thành nhân cách.

Về mặt pháp luật, chưa có văn bản pháp luật nào quy định về khái niệm “trẻ vị thành niên”. Nhưng chúng ta có thể hiểu trẻ vị thành niên là người chưa thành niên. Theo khoản 1 điều 21 Bộ Luật Dân Sự 2015 quy định: “Người chưa thành niên là người chưa đủ 18 tuổi”. Việc xác định ai là trẻ vị thành niên rất quan trọng vì nó sẽ là điều kiện để áp dụng pháp luật.

2. Trẻ vị thành niên được chia thành mấy nhóm?

Hiện nay, trẻ vị thành niên được chia thành 03 nhóm:

1. Người chưa đủ sáu tuổi: Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập, thực hiện.
2. Người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi: Khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ nhu cầu sinh hoạt hằng ngày phù hợp với lứa tuổi.
3. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi: Tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.

3. Hình phạt áp dụng cho trẻ vị thành niên

1. Cảnh cáo:
   • Tính chất: là loại giáo dục sâu sắc, gây ảnh hưởng lớn đến tinh thần.
   • Điều kiện áp dụng: Phạm tội thuộc loại ít nghiêm trọng, có nhiều tình tiết giảm nhẹ tại Điều 51 Bộ luật hình sự.
2. Phạt tiền:
   • Điều kiện áp dụng: Người chưa thành niên có độ tuổi từ 16 đến dưới 18 tuổi, có thu nhập hoặc có tài sản riêng.
   • Căn cứ vào tính chất, mức độ nghiêm trọng của tội phạm, tình hình tài chính của người chưa thành niên, sự biến động của giá cả.
   • Mức phạt: Không quá 1/2 mức phạt Bộ luật hình sự quy định.
3. Cải tạo không giam giữ:
   • Điều kiện áp dụng: Người chưa thành niên có độ tuổi từ 16 đến dưới 18 tuổi phạm tội ít nghiệm trọng, nghiêm trọng; hoặc phạm tội rất nghiêm trọng do vô ý hoặc người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý.
   • Không bị khấu trừ thu nhập (nếu có).
   • Thời hạn: Không quá 1/2 thời hạn mà điều luật quy định.
4. Tù có thời hạn:
   • Điều kiện áp dụng: phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, không đủ điều kiện áp dụng hình phạt khác nhẹ hơn.
   • Hình phạt áp dụng với người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi:
     • Nếu điều luật quy định hình phạt cao nhất là chung thân hoặc tử hình thì phạt tù không quá 18 năm tù.
     • Nếu điều luật quy định hình phạt cao nhất là tù có thời hạn thì không quá 3/4 mức phạt.
   • Hình phạt áp dụng với người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi:
     • Nếu điều luật quy định hình phạt cao nhất là chung thân hoặc tử hình thì phạt tù không quá 12 năm tù.
     • Nếu điều luật quy định hình phạt cao nhất là tù có thời hạn thì không quá 1/2 số năm phạt tù.
5. Xóa án tích:
   • Người dưới 18 tuổi bị kết án được coi là không có án tích, nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
     • Người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi.
     • Người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng hoặc tội phạm rất nghiêm trọng do vô ý.
     • Người bị áp dụng biện pháp tư pháp.
   • Người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng thì đương nhiên xóa án tích nếu trong thời hạn 03 năm tính từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc từ khi hết thời hiệu thi hành bản án mà người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới.

4. Câu hỏi thường gặp

1. Trẻ em có phải trẻ vị thành niên không?
   Theo Điều 1 Luật trẻ em 2016 quy định: Trẻ em là người dưới 16 tuổi. Theo quy định này thì trẻ em và trẻ vị thành niên là hai khái niệm khác nhau. Về mặt pháp luật, trẻ em là người dưới 16 tuổi còn trẻ vị thành niên là người dưới 18 tuổi. Đây là hai khái niệm cần phải phân biệt.
2. Trẻ vị thành niên có chịu trách nhiệm hình sự không?
   Theo quy định tại Điều 101 Bộ luật hình sự 2015 quy định mức phạt tù có thời hạn áp dụng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quy định như sau:
   • Đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức phạt cao nhất được áp dụng là không quá 18 năm tù; nếu là phạt tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.
   • Đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình, thì mức phạt cao nhất được áp dụng là không quá 12 năm tù; nếu là phạt tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá một phần hai mức phạt tù mà điều luật quy định.

ĐÁNG QUAN TÂM>>Người dưới 16 tuổi vi phạm giao thông sẽ bị xử phạt thế nào?